De derde lezing rond het jaarthema ‘Democratie’, georganiseerd door de Stichting Semper Vigilans in het kerkje van Bokhoven, werd verzorgd door monseigneur Gerard de Korte, bisschop van Den Bosch. De Korte sprak voor een volle kerk over ‘Democratie en Christendom’.
De bisschop plaatste de directe relatie van democratie met het christendom in een helder historisch kader. Niet het oude Athene is volgens de Korte de bakermat van ons huidige democratisch bestel, maar de tijd van de Verlichting en de Franse Revolutie. In deze periode maakten de eeuwenoude ideeën van het absolutisme en de macht van de kerk en de aristocratie plaats voor de principes van vrijheid, gelijkheid en broederschap. Met de door de liberaal Thorbecke geïnitieerde grondwetsherziening van 1848 werd de basis voor de huidige parlementaire democratie gelegd. Ook het katholicisme profiteerde hiervan, volgens de Korte, door de mogelijkheden tot emancipatie te omarmen.
De huidige Rooms Katholieke kerk is geen democratie maar functioneert wel in een wereld met een democratisch ethos. Als voorbeeld noemde de Korte de wijze waarop hij vorig jaar tot zijn beleidsplan is gekomen. In de periode mei tot en met september maakte de Korte een rondgang door de 12 decanaten van het Bisdom om te horen wat er leeft. De diverse raden rondom de bisschop, zoals de priesterraad, het kapittel en de lekenraad, functioneerden daarnaast als klankbord om ideeën te bespreken. Op basis van deze input is het beleidsplan: ‘Samen bouwen in vertrouwen’ in oktober 2016 geschreven, aldus de Korte.
Na het muzikaal intermezzo waarin Louis Baaijens (cello) en Wim Fransen (orgel) onder andere werken van Vivaldi ten gehore brachten, ging Bisschop de Korte het gesprek aan met de aanwezigen.
Gesproken werd onder andere over de koers die de Bisschop naar de toekomst heeft uitgezet. De Korte noemde als belangrijkste pijlers hiervan: inzetten op vrijmoedig getuigen van het Evangelie, nieuwe mensen bereiken door gezin- en familiepastoraat en de aanwezige volksvroomheid, zoals de Maria verering koesteren. Hier ligt overigens wel een spanningsveld volgens de Korte: enerzijds is het belangrijk de krimp die er is, zorgvuldig te begeleiden, wat voor de vele betrokkenen demotiverend is en anderzijds gelovigen te motiveren missionair te zijn en in actie te komen.
Verder over de crisis in de Kerk. Volgens de Korte zit hier een diepere crisis onder, namelijk de crisis in de westerse wereld rond de Godsvraag. Wereldwijd gezien is de Kerk zeer vitaal. Een op de drie wereldburgers is Christelijk gedoopt.
Ook kwam de nominatie van de Bisschop door de Vereniging tegen Kwakzalverij ter sprake. Dit vanwege de positie die hij inneemt met betrekking tot exorcisme. De Korte legde uit dat exorcisme geen verschijnsel is uit de Middeleeuwen. Elk bisdom heeft een exorcist. Dat is altijd zo geweest. In het christelijke geloof bestaan zowel Gods geest als kwade geesten. De geestelijke wereld is een realiteit. Van belang is echter volgens de Korte om het exorcisme niet te willen uitspelen tegen de psychiatrie.
Na een inspirerende gedachtewisseling met de Bisschop volgde traditiegetrouw de genoeglijke nazit.
De jaarcyclus wordt op 20 oktober afgesloten met een inleiding van Prof. dr. Ernst Hirsch Ballin, hoogleraar aan Tilburg University en hoogleraar rechten van de mens aan de Universiteit van Amsterdam, waarin hij de ‘Perspectieven voor de democratie’ zal belichten.