Op 10 maart is de lezingencyclus van 2017 van Anders in de Kerk met als Jaarthema ‘Democratie op drift?!’, geopend met een boeiende inleiding door Tony van der Meulen, oud-hoofdredacteur o.a. van het Brabants Dagblad, columnist en auteur. Aan de vooravond van de Tweede Kamer verkiezingen maakte de spreker de balans op van de werking van de Democratie en de rol van de media.
Aan het begin van zijn betoog maakte Tony van der Meulen direct duidelijk wat naar zijn mening de rol van de journalistiek is op het democratisch proces: veel geschreeuw en lawaai. Hij maakte zijn standpunt visueel met de foto van darter Michel van Gerwen na een overwinning. De speler in overwinningsroes met grote open mond. Is politiek een dartspel geworden?
Boosheid is in onze samenleving en daarmee ook in de politiek een sleutelwoord, een vorm van identiteit geworden. Genoegdoening is nodig bij iedere vorm van tegenslag. In relatie tot sociale ongelijkheid is de trend zo veel mogelijk ‘gewone’ mensen in de politiek. Tony van der Meulen constateert een ontwikkeling van politieke correctheid naar populistische correctheid. Hij noemt dit het ‘Fortuin syndroom’. Er is te veel aandacht in de media voor de populistische partijen.
Zijn de media goed bezig de democratie te bewaken? Neen, stelt hij. Na hoor en wederhoor begint het pas. De journalistiek heeft de rol om uit te zoeken hoe iets in elkaar zit en dit uit te leggen. Dit gebeurt nauwelijks meer.
Wordt de democratie bedreigd? Ja volgens van der Meulen, door volksmenners, gemakzuchtige media en door alles wat er gebeurt te herleiden tot ruzies tussen mensen. Maar er is een lichtpuntje. De kritische media doen het goed.
Tenslotte ‘nep nieuws’. Is dat nu een typisch verschijnsel van onze tijd? Neen moet Tony van der Meulen constateren. In ‘Honderd jaar eenzaamheid’ de roman van Gabriel Maria Marques uit 1972, wordt al beschreven hoe in de media de 3.000 doden die in Macondo vielen tijdens demonstraties voor betere omstandigheden, in de berichtgeving geheel werden ontkend.
Na een optreden van de talentvolle jonge violiste Iris van Nuland, die werken speelde van Sjostakowitsch, Telemann, Saint Saens en Vivaldi, ging Tony van der Meulen het gesprek aan met de aanwezigen. Aan de orde kwamen vragen als: moeten we vasthouden aan de oude principes van de Democratie terwijl de wereld verandert, wat is de invloed van social media op referenda, zou misschien het oude Helleense systeem, een vorm van directe democratie waarbij de stemgerechtigden zelf beslisten en de beslissingen niet uit handen gaven aan vertegenwoordigers, een uitweg kunnen zijn uit de huidige crisis en hoe ga je als columnist om met de feiten en de ethiek.
Hierna volgde traditiegetrouw een genoeglijke nazit.